راهپیمایی اربعین
دربارهی راهپیمایی اربعین
رویداد سالانه اربعین، اتفاقی بزرگ، ارزشی و پراهمیت است که هر ساله و در ماه محرم، تمام فضای مذهبی و زندگی روزمره مردمان در ایران و چند کشور دیگر را تحت شعاع قرار داده، تمام توجه و تدارک و تلاش جمعی ایرانیان را به خود معطوف میگرداند.
زمان این رخداد عظیم، از پایان دهه محرم و سالروز شهادت امام سوم شیعیان (عاشورا) آغاز شده، در روز اربعین (چهلام شهادت) به اوج خود رسیده و تا مدتی بعد از آن، که زائران و سوگواران به خانهها و زندگی روتینشان برگردند ادامه مییابد.
این بازه زمانی دست کم یک ماه است؛ حرکت سوگواران، تجمعات مذهبی، تدارکات هیئتها، حرکت جمعی به سوی کربلا و عتبات عالیات، برپا کردن موکبها، کمپهای درمانی و هلال احمر، پایگاههای امنیتی، اسکان دادن سوگواران، ورود و خروج از مرز و بسیاری از رخدادهای بزرگ و کوچک دیگر، همگی بخشی از این رویداد عظما و معنوی هستند که در زبان محاوره و رسانهای نام «اربعین» به خود گرفته است.
در کشوری چون ایران عزیز که مذهب رسمی و غالب آن تشیع بوده و نیز در بخشی از جهان اسلام شیعی، رخداد اربعین یک سابقه دیرینه و تاریخی نیز دارد و چنان که از متون تاریخی میدانیم، از دیرباز مردمان باورمند ایرانی، گروه گروه و شهر به شهر در قالب کاروانهای زیارتی – تجارتی عزم سفر به عتبات عالیات را نموده و با توجه به شرایط سفر در دورههای تاریخی گاهی این سفر سوگوارانه ماهها به طول انجامیده است و چنین رویدادهایی نشان از عشق عمیق و باور اصیل و خالصانه مردم به امامان شیعه و به ویژه به امام حسین (ع) داشته و همچنان دارند.
سفر زیارتی از نقطه نقطه ایران به سمت عتبات عالیات و حرکت دستههای سوگواری و عزاداری اربعین به کربلا در طول تاریخ، همچنان آداب، مناسک و روح سیال و ایمانی خود را حفظ نموده است و در مقام مقایسه با امروز، تنها جلوههای بیرونی، سخت افزارانه و روشهای حمل و نقل آن تغییر یافته است.
منظور اینکه هر چند امروزه کاروانیان به جای قافلهها از اتوبوس و هواپیما و خودرو استفاده میکنند و هر چند به جای کاروانسراها در هتلها، موکبها و کمپهای موقت اقامت میگزینند اما روح حاکم بر رویداد «اربعین» هیچ تغییری نکرده است و مردم امروزه ایران مانند پدران و مادران خود در گذشته، دل و جانشان لبریز و پُراپُر از عشق حسین بوده، از صمیم جان و در پنهانیترین لایههای وجودیشان سوگوار و دردمند واقعه تراژیک عاشورا هستند.
مسیرهای راهپیمایی اربعین
در واقعه سفر اربعین و دیگر سفرهای زیارتی به عتبات عالیات و حتی در سفر شهروندان دیگر کشورها به ایران و به مقصد مشهد و زیارت امام هشتم شیعیان، در این گونه سفرها اولین و مهمترین جنبهای که باید به آن پرداخته شود بحث «مسیر»های سفر است.
به این منظور واحد فن آوری و سامانه گردشگری کرمانشاه گشت دست به طراحی و تعریف نمودن مسیرهایی تخصصی، بهینه و کاملاً مفید زده است که در تارنمای آن قابل دستیابی و استفاده است.
مسیرهای گردشگری در تارنمای کرمانشاه گشت در عامترین شکل خود به دو گروه مسیرهای گردشگری هفتگانه و مسیر مذهبی – زیارتی اربعین تقسیم شده اس و خود مسیر زیارتی اربعین نیز در دو سطح طراحی شده است: مسیرهای داخل ایران و مسیرهای داخل عراق.
مبنا و محور اصلی مسیرهای داخلی همان بزرگ راه موسوم به «راه کربلا» است؛ به عبارتی دیگر مسافران و سوگواران اربعین از هر نقطه ایران باید خود را به بزرگراه «راه کربلا» رسانده و برای عبور از مرز ایران – عراق یکی از ورودیها و دروازههای مرزی چهارگانه را انتخاب نمایند؛ بنابراین با توجه به مبداء حرکت، مسافت و زمان مورد نیاز باید بهینهترین مسیر زیارتی را انتخاب نمایند.
از طرفی مسیرهای زیارتی و منتهی به عتبات عالیات در ایام اربعین، در داخل کشور عراق نیز متکثر بوده و با توجه به این که از کدام گذرگاه مرزی وارد شده باشید، مسیر رسیدن به کربلا متفاوت خواهد بود.
بنابرین مسیرهای کلی، اصلی و تعریف شدهی زیارتی برای ایام اربعین، که در سامانهی کرمانشاه گشت تدوین شدهاند عبارتند از:
مسیر شماره 1
همان بزرگراه «راه کربلا» است که از استان کرمانشاه گذشته، با عبور از گذرگاه مرزی خسروی وارد عراق میشود و در مسیر شهرهای خانقین، مقدادیه، بغداد و محمودیه به کربلا و نجف میرسد.
از تهران تا گذرگاه مرزی خسروی 730 کیلومتر و 9 ساعت و 30 دقیقه است. از پایانه مرزی خسروی تا نجف اشرف 360 کیلومتر و 5 ساعت و تا کربلا 300 کیلومتر و 4 ساعت و 40 دقیقه است.
مسیر شماره 1 یا همان بزرگراه «راه کربلا» چنان که از نام آن پیداست مسیر مادر و محوری برای زیارت عتبات عالیات و نیز مسیر اصلی برای سوگواران رویداد سالانهی اربعین است و این مسیر حتی صبغه و پیشینهی تاریخی و دیرینه دارد و میدانیم که اگر مبداء آن را تهران در نظر بگیریم، بخش عمدهی این مسیر از استان کرمانشاه میگذرد.
مسیرهای تخصصی و بهینهای که توسط واحد کرمانشاه گشت با محوریت «راه کربلا» تعریف و معرفی شدهاند، به ترتیب به شرح زیر هستند:
- مسیر زیارتی «راه کربلا» از تهران آغاز و بعد از گذشتن از شهرهای ساوه، همدان، شهرستان کنگاور، شهرستان صحنه، کرمانشاه و شهرستان اسلام آباد غرب به سمت مرز ایران و عراق و گذرگاه مرزی خسروی ادامه مییابد.
- بعد از شهر اسلام آباد غرب مسیر «راه کربلا» دو شاخه شده و هر یک از آنها امتیازات منحصر به خود را دارند.
- یک شاخهی «راه کربلا» بعد از شهر اسلام آباد غرب، از شهر کرند غرب، گردنه پاتاق، شهرستان سرپل ذهاب و شهرستان قصرشیرین گذشته و به گذرگاه مرزی خسروی میرسد.
- شاخهی دیگر «راه کربلا» بعد از شهر اسلام آباد غرب، از شهر سرمست، گردنهی قلاجه، شهرستان گیلان غرب و قصرشیرین میگذرد و به گذرگاه مرزی خسروی میرسد.
- از امتیازات مسیر «راه کربلا» برای رفتن به نجف و کربلا و در نسبت به دیگر مسیرهای چهارگانه، یکی نزدیکی نسبی و کیفیت جادههای آن است و مزیت دیگر این است که در ایام اربعین و ترافیک و ازدحام زیاد، علاوه بر گذرگاه مرزی خسروی، گذرگاههای مرزی «پرویز خان» و «سومار» و حتی گذرگاه مرزی «شیخ صله» نیز نقش کمکی ایفا کرده، خروج و ورود زائران و سوگواران حسینی را تسهیل میبخشند.
مسیر شماره 2
این مسیر از استان ایلام میگذرد و در گذرگاه مرزی مهران وارد کشور عراق میشود؛ با عبور از شهرهای بدره، کوت، شوملی، دیوانیه و شامیه به نجف و کربلا میرسد.
از تهران تا گذرگاه مرزی مهران 770 کیلومتر و 10 ساعت است. از گذرگاه مرزی مهران تا نجف اشرف 300 کیلومتر و 4 ساعت و تا کربلا 290 کیلومتر و 3 ساعت و 50 دقیقه است.
مسیر شماره 3
این مسیر با گذشتن از استان خوزستان و با عبور از گذرگاه مرزی چذابه، وارد عراق شده و از شهرهای مشرح، العماره، فَجَر، عفَک، دیوانیه و شامیه گذشته و به نجف و کربلا میرسد.
از تهران تا گذرگاه مرزی چذابه 770 کیلومتر و 9 ساعت و 20 دقیقه است. از گذرگاه چذابه تا نجف اشرف 380 کیلومتر و 5 ساعت و تا کربلا 440 کیلومتر و 5 ساعت و 30 دقیقه است.
مسیر شماره 4
این مسیر نیز از استان خوزستان، اما از گذرگاه مرزی شلمچه وارد عراق میشود؛ با گذشتن از شهر بصره و طی کردن صحرای بصره به شهرهای دیوانیه و شامیه رسیده و بعد وارد نجف و کربلا میشود.
از تهران تا پایانهی مرزی شلمچه 910 کیلومتر و 11 ساعت است. از گذرگاه مرزی شلمچه تا نجف اشرف 590 کیلومتر و 8 ساعت؛ و تا کربلا 650 کیلومتر و 8 ساعت و 30 دقیقه است.
تاریخ پیاده روی اربعین
کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد اربعین تاریخ پیاده روی اربعین را از اول ماه صفر (27 مرداد) تا بیست و پنجم ماه صفر (20 شهریور) در نظر گرفته است.
افرادی که تمایل به حضور در راهپیمایی اربعین را دارند لازم است نسبت به اخذ گذرنامه اقدام نمایند، در صورتی که فردی به هر دلیلی موفق به گرفتن گذرنامه نشده باشد، امکان تهیه گذرنامه موقت اربعین برای وی مهیا میباشد.
لوازم ضروری در راهپیمایی اربعین
- همراه داشتن گذرنامه
- همراه داشتن کشمش، خرما، بادام و…
- سیم کارت، تلفن همراه، شارژر، کاغذ و خودکار
- همراه داشتن داروهای ضروری و مجاز به همراه نسخه آنها
- ساختن و همراه داشتن کارت شناسایی درمانی با ذکر مشخصات ضروری
- همراه داشتن عینک، چفیه، کلاه و وسایل کمک توانبخشی ( سمعک، فشارسنج و…)
- لیوان، حوله، ملحفه، پتو مسافرتی، قاشق و چنگال، صابون مایع و وسایل نظافتی – بهداشتی شخصی
نکات بهداشتی در راهپیمایی اربعین
- استفاده از ماسک
- استفاده از کرمهای ضد آفتاب
- استفاده افراد دیابتی از جورابهای سفید
- نوشیدن مرتب آب برای جلوگیری از گرما زدگی
- استفاده از پمادهای نرم کننده مانند ویتامین AD
- شستشوی مرتب دستها برای جلوگیری از بیماریهایی مانند سرما خوردگی، اسهال و استفراغ
نکات مهم در راهپیمایی اربعین
- پرهیز از روبوسی با دیگران
- استفاده نکردن از بطری آبهای غیر پلمپ
- دوری جستن از خوردن کنسروهای نجوشیده
- استفاده نکردن از لبنیات غیرپاستوریزه محلی
- قبول نکردن دریافت غذا و آب از موکبهای غیر معتبر
پیشنهاد کرمانشاه گشت به زایران
زائران عزیز که بخش زیادی از سفر ایشان در محدوده جغرافیای استان کرمانشاه میباشد، میتوانند در طول مسیر مشخص شده پیاده روی اربعین از یادمانهای دفاع مقدس در جنگ تحمیلی بازدید نموده و یاد و خاطره شهدای ایران عزیز را گرامی بدارند و با آرمانهای این والامقامان تجدید میثاق کنند.
همچنین وجود جاذبههای مذهبی استان کرمانشاه در مسیر پیاده روی نیز بخشی از گردشگری فرهنگی، مذهبی این استان بوده که می تواند جذابیت معنوی مضاعفی برای زائران به همراه داشته باشد.
ناگفته پیداست که اماکن تاریخی و طبیعی بسیار دیدنی و با اهمیت موجود در استان کرمانشاه نیز میتواند بخشی از مقصد زائران به این دیار همیشه سرافراز باشد.