شهرستان هرسین
درباره هرسین
شهرستان هرسین به مرکزیت شهر هرسین، از مهم‌ترین مناطق گردشگری استان کرمانشاه و ایران است که در غرب استان و متمایل به جنوب آن قرار گرفته است؛ شهرستان هرسین در پیرامون خود با شهرستان صحنه، کرمانشاه و استان لرستان محصور شده است.
کل شهرستان به دو بخش مرکزی هرسین و بخش بیستون تقسیم شده که این خود، اهمیت این شهرستان را از لحاظ جاذبه‌های تاریخی و گردشگری باستانی نشان می‌دهد.
ریشه نام شهرستان هرسین
در مورد نام شهرستان و لفظ «هرسین» روایت‌ها و نظریه‌های ریشه شناختی زیادی موجود است؛ از جمله در کتاب «هرسین در گستره تاریخ»، جزء «سین» از نام هرسین را منتسب به نام ایزد بانویی بابلی دانسته‌اند که در اسطوره‌های بابلی ایزد بانوی ماه بوده، معبدی نیز به نام او در شهر حَران در میان رودان ساخته‌اند و بقایای آن برجاست.
از سویی جزء «سین» را پسوندی اسم ساز دانسته‌اند که در نام پادشاهان سلسله سومری به کار رفته است. روایت موثق‌تر و مطمئن‌تر از ریشه نام «هرسین» به نگاره‌‌ای روی یک ستون آشوری برمی‌گردد که در روستای نجف آباد از توابع فیروز آباد کرمانشاه قرار دارد؛ در این ستون نگاره از شهری ماد نشین با لفظ «حه‌رزیه‌نو» نام برده می‌شود که با توجه به شرح و توصیف آن، با یقین می‌توان گفت همین «هرسین» امروزی است که متاثر از خط و آوا نویسی عربی، لفظ «حرسین» تبدیل به «هرسین» شده است.
طبق همین ستون نوشته «حه‌رزیه‌نو»، «زه‌حه‌ردوک» و «زه‌ردوکه» نام‌های هم ریشه و همگی دلالت بر نام شاه نشین‌ها یا شاهک نشین‌ها در زمان حکمرانی سارگون داشته‌اند؛ سارگون از حکمرانان محلی آشور بوده و لفظ شاهک نشین نیز به معنای شاه نشین کوچک است که اشاره به فاصله مقام و مرتبه حاکمان محلی از پادشاهان داشته است. برخی نیز «زه‌ردوکه» را نامی مادی و به معنای دلیر دانسته‌اند.
اقلیم و قدمت شهرستان هرسین
هرسین دارای اقلیمی نیمه کوهستانی با دشت‌های بزرگ و حاصل خیز است و نسبت به سطح دریا ارتفاع قابل توجهی دارد؛ بنابراین دارای آب و هوایی بارانی و معتدل مایل به سردسیری است و در فصل‌های سرد سال برف پوش می‌شود.
قدمت شهرستان و شهر هرسین بی‌گمان به دوران پیشا اسلام و عصر باستان می‌رسد و وجود کتیبه‌ها و آثار بیستون و دیگر سازه‌های کهن این ظن را تقویت می‌نماید اما هرسین در مقام یک شهر و با توجه به تاریخ‌های مکتوب، دوره‌های متفاوتی از رونق و کساد را طی نموده است؛ تا جایی که در برخی از دوره‌های تاریخی شهری بزرگ و در بعضی از اعصار دهستانی کوچک شده است و بی‌شک وجود یک مرکز انسانی در مقابل حوادث زمانه و در چهار راه تمدن و تطور و فراز و فرود آن پدیده‌ای طبیعی است.
به هر روی در کتاب‌های تاریخی «تاریخ گزیده» و «نزهته‌ا لقلوب» که در قرن هشتم هجری نوشته شده‌اند، از هرسین به عنوان یکی از مراکز بزرگ قوم لک نام برده‌اند و هرسین را از جمله یکی از شانزده ولایت بزرگ کردنشین دانسته‌اند.
جاذبه‌های گردشگری شهرستان هرسین
آثار و جاذبه‌های گردشگری در شهرستان هرسین از چنان فراوانی و تنوعی برخوردار است که این شهرستان را به قطب گردشگری تاریخی و طبیعی تبدیل کرده است و به راستی شهرستان هرسین هم از نظر گردشگری تاریخی – باستانی و هم در بخش گردشگری طبیعی – تفریحی، از سرآمدان این حوزه و یکی از پربازدیدترین شهرستان‌های استان کرمانشاه است.
افزون بر مجموعه میراث بیستون که ثبت جهانی شده و مشتمل بر جاذبه‌های متعدد گردشگری است، نمونه‌های دیگر از جاذبه‌های شهرستان هرسین عبارتند از: قلعه سرماج، گوردخمه برناج، پل چهر، پل خسرو، گوردخمه سرخده، تپه گنج دره، گوردخمه اسحاقوند، سراب برناج، غارهای مرخر، مرتاریک، مرآفتاب و مردودر، حوض سنگی، فرای تاش و… .
فرهنگ، زبان و دین مردم هرسین
شهرستان هرسین از نظر زبان، باورها و دیگر نمادهای فرهنگی دارای تنوع و تکثر زیادی است. بیشتر مردم هرسین به زبان لکی حرف می‌زنند که خود این زبان دارای دو شاخه یا دو زیرگویش لکی هرسینی و لکی کاکاوندی است.
کاکاوندها ایل و طوایف مهاجری هستند که در طول زمان‌های طولانی به هرسین مهاجرت کرده، امروزه بومی این شهرستان به حساب می‌آیند. از نظر دینی مردم شهرستان هرسین مسلمان و از نظر مذهبی دارای اکثریت تشیع هستند؛ اقلیتی از این مردم دارای مذهب یا دین یاری یا یارسانی هستند و از قدیم الایام بومی این شهرستان بوده‌اند.
از نظر فرهنگ بومی، هرسین نیز مانند دیگر نقاط استان کرمانشاه، دارای فرهنگی عشایری - کشاورزی بوده، هنوز از سنت‌های قدیمی نیاکان خود در رسم و رسومات و مناسک و آداب و آیین‌های فرهنگی پیروی می‌کند.
مکان های دیدنی شهرستان هرسین
غذاخوری‌‌های هرسین
آداب و رسوم مردم هرسین
مردم هرسین برای مناسبت‌های مختلف مذهبی، آیینی، عروسی و جشن‌ها، دارای آداب و رسوم منحصر به خود هستند. از زیباترین رسم‌های مذهبی که ویژه این شهر است مناجات خوانی است که در ایام مذهبی و به ویژه در ماه مبارک رمضان، با آداب ویژه‌ای اجرا می‌شود.
همچنین از آیین‌های مذهبی شهرستان هرسین باید به اذان خوانی دسته جمعی در ماه رمضان اشاره کرد. از دیگر مراسم آیینی در اعیاد ملی و اعیاد مذهبی، رسم زیبای «کاسه همسا» یا «کاسمسا» است که معنای آن کاسه سهم همسایه بوده و به این صورت است که هر خانواده از غذای خود به همسایه‌ها داده و غذای همسایه را در عوض آن می‌گیرد؛ شاید فلسفه پدید آمدن آن یک جور کمک به ایتام و خانواده‌های کم بضاعت بوده باشد.
از دیگر آیین‌های زیبای مردم هرسین که امروزه در روستاهای آن همچنان اجرا می‌شود، عروس بران در مراسم عروسی است، که در مراحل مختلفی همچون دیگر شهرهای کرمانشاه اجرا می‌شود؛ مراحلی چون بله برون، حنا بندون و نظایر آن.
در این عروسی‌ها نوع پوشش زنان و مردان و استفاده از مادیانی که با یال حنا بسته، عروس را بر آن می‌نشانند، زیبایی اصیلی را جلوه‌گر است.
از دیگر رسم‌های سنتی و بومی مردمان هرسین بازی‌ها و جشن‌های نوروزی و محلی است؛ یکی از این بازی‌ها که جذابیت و شور بسیاری دارد بازی ترکه بازی است که جوانان محله در دو تیم و با چوب دست ادای مبارزه درآورده که همراه با رقص و آواز اجرا می‌شود.
موسیقی محلی هرسین علاوه بر تنبور و دیگر سازهای زهی، نوعی ساز و دهل بسیار سنتی است که مقام‌های آن در دو دسته شادی و عزا نواخته می‌شوند.
مراکز درمانی شهرستان هرسین
صنایع دستی و سوغات هرسین
شهرستان هرسین و شهر هرسین در سال‌های اخیر به عنوان شهر ملی گلیم ثبت و شناخته شده است بنابراین صنعت گلیم بافی در این شهرستان از اهمیت، زیبایی و ارزش بسیاری برخوردار است.
جدا از گلیم هرسین که امروزه برندی جهانی شده است، باید به دیگر صنایع دستی از جمله انواع گبه، چیغ و حصیر، انواع گیوه و دیگر محصولات نمدی نیز اشاره کرد.
نکته ویژه در صنایع دستی شهرستان هرسین این است که اکثریت این محصولات به دست زنان و دختران هنرمند هرسینی ساخته می‌شوند.
مرغوبیت گلیم و دیگر بافتنی‌های شهرستان هرسین به خاستگاه دامپروری و تولید پشم مرغوب در این شهرستان باز می‌گردد؛ یکی دیگر از دلایل کیفیت بالا و نرمی و راحتی این نوع گلیم درو بافت بودن آن است.
از نقش‌های مشهور گلیم هرسین باید به نقش‌های چم (چشم)، ده‌س وه ناو ده‌س (دست در دست)، بوی (عروسک)، پپی (پروانه) و تیر ترمه (خرگوش) اشاره کرد.
سوغات شهر هرسین افزون بر انواع گلیم شامل نان‌ها و کلوچه‌های محلی، حصیر، گیوه‌های زنانه و مردانه، لباس محلی، زیورآلات و نوع خاصی از سنگ‌های تراش است که در زیورآلات به کار می‌برند. از دیگر سوغاتی‌های هرسین می‌توان کلوچه بژی و برساق را نام برد.
پیشنهاد کرمانشاه گشت در سفر به هرسین
مسیر شهرستان هرسین به شکل فرعی و از جاده صحنه به کرمانشاه منشعب می‌شود، بنابراین سامانه کرمانشاه گشت به گردشگرانی که قصد بازدید از شهر هرسین را دارند پیشنهاد می‌دهد که در پنج کیلومتری جاده هرسین از بنای تاریخی پل چهر دیدن نمایند.
همچنین در مرکز شهر هرسین می‌توانند از بهترین گلیم‌ها و گیوه‌های دست بافت که مهم‌ترین صنایع دستی هرسین هستند بازدید و در صورت تمایل خرید نمایند.
یکی دیگر از مجموعه‌های زیبا در داخل شهر، مجموعه پارک هرسین و سراب هرسین است؛ این مجموعه شامل آثار باستانی فرهاد تراش (فرای تاش) و حوض سنگی بوده، همچنین از امکانات پارکینگ، سرویس بهداشتی و سکو برای اتراق موقت برخوردار است.
به گردشگرانی که در شهر هرسین هستند پیشنهاد می‌شود در صورت امکان از گوردخمه‌های اسحاقوند و گوردخمه سرخده نیز بازدید کنند؛ این گوردخمه‌ها در فاصله‌ای به نسبت نزدیک از شهر واقع شده و از نظر معماری و پیشینه تاریخی از جذابیت و ارزش فراتر از تصوری برخوردارند.
اقامتگاه های هرسین
در سفر به هرسین کجا اقامت کنیم؟
گالری تصاویر شهرستان هرسین
