سراب نیلوفر

درباره سراب نیلوفر

سراب نیلوفر در شهر کرمانشاه یکی از جاذبه‌های گردشگری زیبا، خاطره‌ ساز، به یاد ماندنی و هویت‌ بخشی که با جان و خاطر مردم کرمانشاه گره خورده و در کنار طاق‌ بستان و مجموعه بیستون هویت جمعی مردم این دیار را معنا دار کرده است.

سراب نیلوفر چنان که در نامش مستتر است، سرآبی، دریاچه‌ای، نیلوفر پوش و طبیعی است که در بیست کیلومتری شهر کرمانشاه، در سمت غرب شهر، در مسیر بلوار دولت‌ آباد و در منطقه سنجابی، در دامنه کوه کماجار پدید آمده است.

وسعت سراب نیلوفر

وسعت این سراب نزدیک به هزار و پانصد هکتار است؛ وسعتی زیاد که در اواسط بهار، وقتی نیلوفران گل می‌دهند، رنگ آبی آن ابتدا سبز و سپس آمیزه شورانگیزی از سفید و صورتی می‌شود.

رشد زیاد و فراوانی نیلوفر در این دریاچه، یکی از نتایج معدنی بودن سرآب و سرچشمه‌های سراب زیبای نیلوفر است. آبی که به دلیل انواع مواد معدنی، خواص درمانی زیادی داشته، با طبیعت و تغذیه آدم هم‌ نواتر است.

دریاچه این سراب دارای عمقی است که از نیم‌ متر در کناره‌ها تا بیش از سی متر در وسط آن نوسان دارد و در کف برخی از مناطق دریاچه، غارهای عمیق زیرآبی‌ای وجود دارد که جای امنی برای زندگی موجودات آبزی از هر نوعی شده است.

بزرگی، عمق و عظمت این سراب در ذهن و زبان مردم بومی کرمانشاه، منشاء حکایت‌ها و افسانه‌های زیادی شده است؛ از داستان‌های عاشقانه و روایت‌های وصل و هجرانی که در روزگاران گذشته رخ داده و این سراب شاهد و مکان وقوع این دلدادگی‌های تلخ و شیرین بوده، تا افسانه‌ای اساطیری و معروف‌تر از همه که می‌گوید گنجینه بزرگی از دودمان خسرو پرویز ساسانی به قعر این سراب رفته، هنوز هم در اعماق آن از گزند تطاول روزگار در امان مانده است.

اهمیت‌های زیست‌ بومی و تاریخی سرآب نیلوفر

سراب زیبای نیلوفر نه تنها در باور اسطوره‌ ساز و روایت‌گر مردم کرمانشاه، که حتی در آثار تاریخی و باستانی این سرزمین نیز حضور پررنگ و موثری داشته است.

چنان که گل‌های موسوم به لوتوس (نیلوفر) در نگاره‌های تخت‌ جمشید تبدیل به نمادی در ایران باستان شده است؛ نمادی محترم و مقدس که نشانه خرمی و سرسبزی و پاکی روان آدم ایرانی بوده و نمونه آن نقش‌های نیلوفری در طاق‌ بستان نیز هویداست.

از اهمیت ملی، تاریخی و زیست‌ بومی سراب زیبای نیلوفر همین بس، که پنجاه‌ و پنجمین اثری است که در ایران به فهرست میراث طبیعی – ملی افزوده شده و ثبت گردیده است.

سرچشمه‌ها و سرآب‌های اصلی این دریاچه، علاوه بر این که از رشته‌ کوه‌هایی چون کماجار سرچشمه می‌گیرند، در سفره‌های زیرزمینی منطقه نیز ریشه دارند، چنان که در کف دریاچه و در جای‌ جای آن، چشمه‌های بزرگ و کوچک جوشانی می‌بینید که همیشه در حال فوران و آب‌د هی به سراب هستند.

سراب نیلوفر کرمانشاه، افزون بر انواع آبزیانی که در خود پرورده است، محیطی مناسب برای پرندگان و دیگر حیوانات کوچک است تا در کناره‌ها و پیرامون دریاچه لانه‌ سازی و زندگی کنند.

وجود چنین دریاچه طبیعی و پرآبی در این منطقه گرمسیری، باعث شده که در فصل سرما تبدیل به تالابی طبیعی برای پرندگان مهاجر گردد، پرندگانی که به عشق این خانه نیلوفری چه بسا از دورترین نقاط زمین بال گشوده، قلب کوچک خود را به کرمانشاه آورده‌ باشند.

این سراب در منطقه خود و بخش‌هایی از شهر کرمانشاه موجب رطوبت، برودت و پاکیزگی هوای گرم این دیار شده است؛ موهبتی که دست نیلوفرانه و سخاوتمند طبیعت به مردم این شهر ارزانی کرده است.