گوردخمه دکان داوود

درباره گوردخمه دکان داوود

گوردخمه دکان داوود یکی از گوردخمه‌های مهم و با ارزش در شهرستان سرپل ذهاب است که در نزدیکی روستای که‌ل داو واقع شده و به همین دلیل مردم بومی از آن با نام گوردخمه که‌ل داو نیز یاد می‌کنند؛ واژه «که‌ل» در زبان کردی به معنای ورودی، درب و کوچه است و نام «داو» همان تلفظ داوود در زبان کردی است؛ البته داو یا داوود یکی از بزرگان آیین یارسان نیز هست که رابطه این نام گذاری را با آیین‌ و مذهب یارسان نشان می‌دهد.

گوردخمه دکان داوود یا که‌ل داو مقبره‌ای سنگی است که به فرم یکپارچه حجاری شده است و پیشینه آن به عصر مادها برمی‌گردد؛ سنگ نگاره دیگری نیز، که به نام لوح بزرگ سنگی معروف شده، در کنار دکان داوود قرار دارد که مربوط به هزاره سوم در پیش از میلاد مسیح است.

این دو اثر باستانی در یکی از دیواره‌های کوه هزارجریب حجاری شده و تراش خورده‌اند؛ گوردخمه دکان داوود در ابتدای جاده فرعی انزل و با ارتفاع از سطح زمین قرار دارد و در داخل و محیط اطراف آن، در دوره‌های مختلف تاریخی گورهای زیادی حفر و مردگان زیادی را با روش‌ها و آیین‌های متنوعی دفن کرده‌اند.

فضای داخلی گوردخمه دکان داوود، به نسبت دیگر گوردخمه‌های مشابه، بزرگ‌ بوده، پنج تاقچه یا جوف در دیواره‌های داخلی آن حجاری کرده‌اند که بیش‌تر برای روشن کردن شمع یا ادا کردن نذر و… کاربرد داشته‌اند.

در کف گوردخمه نیز یک گور بزرگ و بیضی‌ شکل قرار دارد که گور اصلی گوردخمه بوده و متعلق به یکی از بزرگان دینی یا دیوانی و لشکری بوده است و حجاری کردن و ساختن این گوردخمه به دلیل مرگ و دفن آن فرد بوده است.

سقف گوردخمه طرح چفدی یا کوژ دارد که شبیه تاق‌های قوسی‌ شکل است و این نوع سقف یکی از خصوصیات سبکی در معماری دوره مادی بوده است.

گوردخمه دکان داوود به تعبیری جفت گوردخمه بزرگ صحنه است زیرا از نظر طرح و معماری و دوره ساخت شبیه هم هستند بنابراین دکان داوود نیز دارای ایوانی در ورودی خود است که طول این ایوان در قسمت جلو و پایین بیش از شصت متر و در قسمت عقب و بالا بیش از سی متر است.

عرض ایوان نیز بیش از نود و پنج متر بوده و ارتفاعی بیش از شصت متر دارد؛ ورودی گوردخمه‌ای چنین عظیم را با قاب‌های تراش خورده در دور تا دور ایوان تزیین کرده‌اند که نمونه‌ای منحصر به‌ فرد از نبوغ معماری در دوره مادها را نشان می‌دهد.

مانند گوردخمه بزرگ صحنه، در دکان داوود نیز جای دو ستون بزرگ در طرفین ایوان معلوم است و نشان از ستون‌های تراشیده در سنگ دارد که متاسفانه در گذر زمان تخریب شده و از بین رفته‌اند.

اتاق یا گور این گوردخمه از بزرگ‌ترین اتاق‌های واقع در چنین گوردخمه‌هایی است؛ در قاب پایین نقشی از یک پیکره در حالت ایستاده حجاری شده است که صورت نیمرخ دارد و لباسی بلند پوشیده و کلاه لبه دار بر سر دارد.

در یک دست این فرد یک بَرسَم قرار دارد و دست دیگر را به علامت نیایش یا فرمان بلند کرده است؛ البته طبق نظر متخصصان نقش این فرد و ساخت قاب پایینی در گوردخمه داوود متاخر بوده و به دوره اواخر ماد یا بعد از ماد تعلق دارد و گویا این شمایل و مقبره داخل گوردخمه داوود متعلق به ایشتو ویگو، آخرین پادشاه ماد بوده است.که دوره حکمرانی او به صده ششم پیش از میلاد برمی‌گردد.

مشاهده بیشتر

گوردخمه دکان داوود کجاست؟

گوردخمه دکان داوود در مسیر بزرگراه کربلا به سرپل ذهاب و در حد فاصل شهر سرپل ذهاب و گردنه پاتاق واقع شده است، فرعی که‌ل داو که به گوردخمه و روستای که‌ل داو می‌رسد از بزرگراه راه کربلا منشعب می‌شود و گوردخمه در فاصله نزدیکی از مسیر اصلی قرار دارد بنابراین فاصله آن از برخی نقاط مهم به قرار زیر است:

فاصله شهر سرپل ذهاب از گوردخمه پنج کیلومتر و ده دقیقه است.
فاصله گردنه پاتاق تا دکان داوود بیست کیلومتر و بیست و پنج دقیقه است.
فاصله سراب مارئاو (مارآب) تا دکان داوود بیست کیلومتر و بیست‌ و پنج دقیقه است.

مکان های مهم نزدیک به گوردخمه دکان داوود

گوردخمه دکان داوود در محدوده‌ای از شهرستان سرپل ذهاب در استان کرمانشاه قرار دارد که یکی از بسترهای تمدنی مهم در طول اعصار باستان بوده است؛ بنابراین پیرامون دکان داوود، به فواصل به نسبت نزدیک، تعداد زیادی از جاذبه‌های گردشگری قرار دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

سراب گرم، سراب ماراب، نخلستان قصر شیرین و…
طاق گرا، زیج منیژه، آنوبانی‌نی، بارگاه احمد بن‌ اسحاق و…

پیشنهاد کرمانشاه گشت در سفر به گوردخمه دکان داوود

مسیر ورودی دکان داوود که از جاذبه‌های تاریخی و ارزشمند کرمانشاه است، حدود دو کیلومتر بعد از پلیس راه و نرسیده به شهر سرپل ذهاب، از بزرگراه راه کربلا انشعاب می‌یابد و در فاصله نزدیکی از روستا قرار گرفته است.

ورودی آن از دل یک گورستان قدیمی می‌گذرد و اطراف گورستان و دیگر محوطه‌های روستا برای پارک خودرو مساعد هستند.

مردم روستای که‌ل داو مهمان‌ نواز و مشتاق راهنمایی و خدمت‌ رسانی به بازدیدکنندگان، مسافران و گردشگران هستند؛ کرمانشاه گشت پیشنهاد می‌دهد که در حین بازدید از گوردخمه، از زیارتگاه داوود نیز بازدید نمایید که متعلق به یکی از بزرگان یارسان و در نزدیکی همان گوردخمه است.