آنوبانینی
درباره آنوبانینی
نقش برجسته یا سنگ نگاره آنوبانینی در محله میانکهل (میان کوچه)، در شهر سرپل ذهاب واقع شده که نگارهای متعلق به آنوبانینی، پادشاه قوم لولوبی است.
قوم لولوبی یکی از مهمترین اقوام چهارگانه و بومی در منطقه حلوان (سرپل ذهاب) بودهاند که در سدههای میانی هزاره سوم پیش از میلاد، توانستهاند تمدن و پادشاهی لولوبیان را پدید آورده و مدتهای مدیدی بر منطقه حکمرانی نمایند.
لولوبیان از جمله قدیمیترین تمدنهای ایرانی هستند که پیش از آریاییها در غرب ایران سکونت داشته و بانی ساخت و توسعه بسیاری از امور زیربنایی و مظاهر تمدنی در این منطقه بودهاند؛ امروزه این اثر تاریخی در محیط یک دبستان در مرکز شهر سرپل ذهاب قرار دارد و مورد بازدید بسیاری از گردشگران و علاقه مندان قرار میگیرد.
سنگ نگاره آنوبانینی در دل صخرهای به بلندای سی و پنج متر حکاکی شده و تمثال پادشاه لولوبی را در حالی تصویر کرده است که یک پا بر پیکر افتاده به خاک اسیری گذاشته است و با یک دست دو اسیر دیگر را از ایزدبانوی اینانا تحویل میگیرد.
شمایل و چهره شش نفر اسیر دیگر در زیر تمثال پادشاه نقش بسته است که همگی برهنه بوده و دستهایشان را از پشت بسته بودهاند، تاج پادشاه از نوع و سبک کلاههای موسوم به مادهای شرق ایران است؛ یعنی همان ایرانیان پارسی زبانی که هزار و پانصد سال بعد از لولوبیان به پادشاهی ایران رسیدند.
سنگ نگاره دیگری در زیر نقش برجسته اصلی هست که یادگار و نماد پیروزیهای آنوبانینی، پادشاه لولوبی است و از نظر سبک و نمادهای به کار رفته شبیه نگارههای اکدی است و گویی همزمان با نگاره نارام سین، شاه اکدی حجاری شده است که زمان آن به سدههای بیست و دوم و بیست و سوم پیش از میلاد برمیگردد.
آنوبانینی کجاست؟
آنوبانینی سنگ نگارهای در بخش مرکزی شهر سرپل ذهاب در استان کرمانشاه است و دسترسی به آن از تمام نقاط شهری ممکن و آسان است. فاصله و زمان مورد نیاز برای رفتن به این مکان از برخی جاذبههای مهم شهرستان سرپل ذهاب به شرح زیر میآیند:
- فاصله سراب گرم تا این سنگ نگاره هفت کیلومتر و ده دقیقه است.
- فاصله تاق گرا تا این سنگ نگاره بیست کیلومتر و بیست دقیقه است.
- فاصله روستای ریجاب تا این سنگ نگاره بیست و پنج کیلومتر و نیم ساعت است.
- فاصله قلعه زیج منیژه تا این سنگ نگاره بیست و پنج کیلومتر و نیم ساعت است.
مکان های مهم نزدیک به آنوبانینی
شهرستان سرپل ذهاب یکی از مراکز تمدنی در تاریخ ایران باستان بوده و در نقاط مختلف آن بسیاری از جاذبههای گردشگری قرار گرفتهاند. برخی از این مکانهای گردشگری که در فاصله به نسبت نزدیکی از سنگ نگاره آنوبانینی واقع شدهاند عبارتند از:
یکی از وجوه اهمیت سنگ نگاره آنوبانینی، شباهت و همزمانی تام آن با مهمترین و بزرگترین سنگ نوشته بیستون است که باعث شده برخی از پژوهندگان بر این نظر شوند که متن کتیبه بیستون را از روی نقش برجسته آنوبانینی الگوبرداری کردهاند.
متن کتیبه زیرین چنین است که: «آنوبانینی پادشاه توانا، پادشاه لولوبی، نقش خود و نقش ایزدبانوی ایشتار را در کوه با تیر رسم نموده… آن کس که این نقوش و این لوح را محو کند، به نفرین و لعنت آنو، آنوتوم، انلیل، نینلیل، ادد، ایشتار، سین و شمش گرفتار و دودمانش بر باد رود…».
پیشنهاد کرمانشاه گشت در سفر به آنوبانینی
این نقش برجسته در داخل شهر سرپل ذهاب و در محله میانکهل (میان کوچه) قرار دارد و امروزه جزیی از حریم یک دبستان است بنابراین برای بازدید از این مکان میتوانید در حیاط دبستان و رو به روی کتیبه قرار گرفته و نظارهاش نمایید.
البته به دلیل حجاری شدن این سنگ نگاره در دل یک صخره در زمان باستان، امروزه این کتیبه و نقشهای آن ارتفاع زیادی از سطح زمین دارند و سامانه گردشگری کرمانشاه گشت توصیه میکند برای دقت در جزئیات از دوربینهای شکاری دوچشمی یا تک چشمی استفاده شود.