قلعه یزدگرد
درباره قلعه یزدگرد
قلعه یزدگرد یا زندان یزدگرد یا «قلعه یزدگرد سوم ساسانی»، از جمله آثار باستانی و بناهای تاریخی در شهرستان دالاهو است که قدمت آن به دوره اشکانیان می‌رسد.
این بنای باستانی در منطقه بان زرده در بخش ریجاب واقع است و موقعیت آن نزدیک به زیارتگاه بابایادگار است. قلعه یا زندان یزدگرد مجموعه‌ای بزرگ و گسترده با وسعت بیش از چهل کیلومتر مربع است و شامل بخش‌ها و سازه‌های مختلفی می‌باشد.
این مکان نخستین بار در دوره پهلوی دوم و به دست کاوشگران کانادایی، به سرپرستی ادوارد کیل (Edward Keel/ 1926-2018) کشف و کاوش شده، سپس در زمان‌های بعد کاوش‌های تکمیلی روی آن انجام گرفته است.
از بخش‌های مهم این مجموعه می‌توان به آشپزخانه، زندان، دیوارهای گچین، دروازه‌ها، برج‌های دفاعی، تپه‌رش (سیاه)، گنبد گیچی، قلعه بهنیا، نقاره خانه و برج دیدبانی آشیه‌وا اشاره نمود که همگی در مجموعه قلعه یزدگرد قرار دارند و طبق نظر باستان شناسان، بیشتر این سازه‌ها به واپسین سال‌های عصر اشکانی متعلق هستند.
البته نظر برخی از کارشناسان نیز بر این است که برخی از این سازه‌ها، مانند گچ گنبد، متاخرتر بوده، ساخت آن‌ها به دوره ساسانی برمی‌گردد.
در دو طرف دروازه قلعه، دو برج دفاعی و در نزدیکی آن محلی برای استراحت سربازان ساخته شده است؛ بیشتر آثار به دست آمده سفالی از تپه‌رش یا تپه سیاه علاوه بر عصر اشکانی، مربوط به دوره‌ها و عصرهای دیگر نیز هستند.
قلعه یزدگرد در منطقه‌ای بکر و زیبا در دامنه دالاهو از رشته کوه زاگرس قرار دارد که نزدیک به منطقه تفریحی ریجاب است؛ منطقه‌ای که بسیاری از جاذبه‌های گردشگری مانند روستاهای هدف شالان و پیران، بابایادگار، بان زرده و… در محدوده‌ای نزدیک به آن واقع شده‌اند.
امروزه شکل قلعه با توجه به گستردگی زیاد آن، توسط باغ‌ها، پرچین‌ها و خانه‌های روستایی به بخش‌های جدا از هم تقسیم و تبدیل شده است اما تمام آثار و سازه‌های آن قابل شناسایی و بازدید است.
قلعه یزدگرد کجاست؟
موقعیت قلعه یزدگرد در منطقه بان زرده از توابع شهرستان دالاهو چنان است که به یکی از مراکز گردشگری مذهبی آیین یارسان و به تفریحگاهی طبیعی تبدیل شده است؛ دلیل آن افزون بر اقلیم سرسبز و خوش آب و هوا بودن منطقه، به وجود زیارتگاه‌ها و مقبره‌های بزرگان اهل حق در این ناحیه برمی‌گردد.
بنابراین با توجه به این ویژگی‌ها، برخی از دسترسی‌ها و مسیرهای رفتن به قلعه یزدگرد به شرح زیر هستند:
- فاصله زیارتگاه بابایادگار تا قلعه پانصد متر و ده دقیقه است.
- فاصله شهر کرند غرب تا قلعه پنجاه کیلومتر و یک ساعت است.
- فاصله شهر سرپل ذهاب تا قلعه چهل کیلومتر و پنجاه دقیقه است.
- فاصله شهر اسلام آباد غرب تا قلعه هشتاد کیلومتر و بیش از یک ساعت است.
مکان های مهم نزدیک به قلعه یزدگرد
منطقه‌ای که قلعه یا زندان یزدگرد در آن واقع شده است، یکی از غنی‌ترین مناطق استان کرمانشاه از نظر گردشگری است؛ بنابراین در سرتاسر این ناحیه، مکان‌ها و جاذبه‌های گردشگری زیادی پراکنده شده‌اند. جاذبه‌هایی تاریخی، مذهبی، طبیعی و تفریحی که کم‌ترین فاصله ممکن را با یکدیگر دارند. برخی از این مکان‌های دیدنی عبارتند از:
- روستاهای زرده، بان زرده، پیران، شالان، ریجاب و…
- آرامگاه ابودجانه، زیارتگاه بابایادگار، قلعه بهادری، مسجد عمر و…
- آبشار پیران، آبشار ریژاو (ریجاب)، تفریحگاه ریجاب، چشمه غسلان، کانی شفا و…
پیشنهاد کرمانشاه گشت در سفر به قلعه یزدگرد
به پیشنهاد سامانه کرمانشاه گشت و به دلیل بزرگی و اهمیت تاریخی این قلعه، به گردشگران و بازدیدکنندگان توصیه می‌شود از پیش در مورد این قلعه اطلاعات تاریخی و تکمیلی به دست بیاورند.
همچنین در حین بازدید از مجموعه، که حدود دو – سه ساعتی طول خواهد کشید، امکان پارک کردن ماشین در محیط‌های روستایی وجود دارد؛ چرا که مردم بومی منطقه بسیار مهمان نواز و امانت دار هستند، از قدیم‌الایام میزبان گردشگران و پژوهندگان آثار تاریخی بوده‌اند.
اقامتگاه های دالاهو
گالری تصاویر قلعه یزدگرد
