گوردخمه برناج
درباره گوردخمه برناج
گوردخمه برناج که مانند دیگر گوردخمههای مشابه با عنوانهای فرهادکن و فرهادتراش نیز از آن نام میبرند در شهرستان هرسین و در نزدیکی روستای برناج واقع شده است.
این گوردخمه یکی از بزرگترین و کاملترین گوردخمههای استان کرمانشاه از نظر معماری و جزییات فنی و حجاری شده است.
تعلق تاریخی آن به دوران ساسانیان برمیگردد و به عنوان یک میراث تاریخی در مجموعه آثار ملی به ثبت رسیده است.
گوردخمه برناج در دامنه بیستون و در دل یکی از صخرههای آن تراشیده شده و نسبت به دیگر گوردخمهها فاقد تزیینات است زیرا ساخت این گوردخمه ناتمام مانده و تعلق آن به آخرین سالهای عصر ساسانی را نشان میدهد؛ سالهایی که پادشاهان ساسانی دست به گریبان نابودی و اضمحلال بوده است.
گوردخمه برناج سقفی تاق مانند دارد و ارتفاع بالاترین نقطه سقف از پایینترین نقطه آن نزدیک به چهل سانتی متر است، طرح آن مربع شکل است و اندازه هر ضلع آن به یک متر میرسد.
ارتفاع گوردخمه از سطح زمین بیش از ده متر بوده و بلندی خود گور نزدیک به یک متر است؛ بنابراین میتوان این گوردخمه را به صورت یک مکعب مربع یک متری تصور نمود.
بالای سردر آن سازهای تاق گونه تراشیده شده که گویا کاربرد آبپر داشته و موجب حفاظت آن از باران میشده. برخی از پژوهندگان قدمت گوردخمه برناج را به دوران اشکانی نسبت میدهند که دیگر در زمان ساسانیان کاربرد نداشته است و برخی دیگر آن را سازهای ناتمام و مربوط به آخرین سالهای ساسانی میدانند که فرصت اتمام آن را نداشتهاند.
بنا بر چنین نظرهایی به احتمال قریب به یقین هیچ جسدی در گوردخمه برناج گذاشته نشده و همین موضوع برخی از کارشناسان را بر آن داشته تا اثر مورد نظر را، نه در گروه گوردخمهها، که در دسته دخمهها طبقه بندی نمایند؛ مهمترین تفاوت دخمهها با گوردخمهها، جدا از جزییات فنی و تزیینی، هدف از حجاری کردن آن بوده است؛ که آیا به قصد دفن جسد بوده و گوردخمه است یا تنها دخمه است و برای کاربریهای دیگری ساخته شده است.
گوردخمه برناج کجاست؟
گوردخمه برناج در بالا دست روستای برناج و در دامنهای از دامنههای شمال شرقی بیستون حجاری و ساخته شده است؛ دسترسی به آن آسان است چون فاصله کمی از جاده برناج دارد؛ همچنین فاصله و زمان مورد نیاز برای رفتن به این گوردخمه از برخی نقاط مهم به شرح زیر هستند:
- فاصله سراب برناج از دخمه برناج دو و نیم کیلومتر و ده دقیقه است.
- فاصله شهر بیستون تا دخمه برناج پانزده کیلومتر و پانزده دقیقه است.
- فاصله مجموعه میراث بیستون از دخمه برناج بیست کیلومتر و بیست دقیقه است.
مکان های مهم نزدیک به گوردخمه برناج
دخمه برناج به همراه سراب برناج در یکی از دامنههای کوه بیستون و در منطقهای قرار گرفته که از نظر تاریخی بسیار غنی و از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. این منطقه امروزه یکی از مهمترین مسیرهای گردشگری در استان کرمانشاه و شهرستان هرسین بوده، برخی از جاذبههای نزدیک به آن عبارتند از :
- میراث جهانی بیستون، امامزاده باقر بیستون، روستای برناج، پل چهر، ساعت سنگی و…
- گوردخمه اسحاقوند، فرهاد تراش، پارک هرسین، گوردخمه سرخده، سراب برناج، حوض سنگی، روستای نجوبران و…
پیشنهاد کرمانشاه گشت در سفر به گوردخمه برناج
دخمه برناج و روستای مجاور آن در مسیر جاده بیستون به سنقر و در یکی از زیباترین مناطق کوهپایهای قرار گرفته است. به گردشگران، کوهنوردان و دیگر علاقه مندان پیشنهاد میشود که زمان بازدید از این گوردخمه، از سراب برناج، غارهای شکارچیان، مرتاریک، مرآفتاب و نیز از باغها و دشتهای زیبای پیرامونی دیدن نمایند.
این اثر تاریخی در ابتدای روستا واقع شده و رفتن به آن با پای پیاده آسان است؛ میتوان خودرو را در همان کنارههای جاده پارک کرد و از محیط گوردخمه نیز برای استراحت، تفریح و حتی اتراق موقت و چادر زدن نیز استفاده نمود.
داخل روستا نیز دارای مغازهها و فروشگاههایی است که میتوان هر گونه مواد غذایی، نان و دیگر نیازمندیهای رفاهی را از آنها تهیه نمود، مردم روستا بسیار مهمان نواز، گردشگر دوست و اعتناد پذیر هستند و حتی میتوان در مورد گوردخمه و دیگر مسیرهای گردشگری از آنان کسب اطلاع کرده و راهنمایی گرفت.