غار مرآفتاب
درباره غار مرآفتاب
غار مرآفتاب یکی از جاذبههای طبیعی در شهرستان هرسین و در دامنه کوه بیستون است که در حد فاصل غارهای مرتاریک و مردودر واقع شده است.
لفظ «مر» در نام این غارها و در زبان کردی به معنای پیچ، خم و درگاه بوده که گاهی نیز به شکل کنایی به معنای گودی و غار استفاده میشود؛ بنابراین مثلاً «مرآفتاب» خود به معنای غار رو به آفتاب است؛ غار مرآفتاب طولی بیش از بیست و پنج متر دارد و بلندی دهانه آن نزدیک به شش متر است.
غار مرآفتاب به همراه غارهای مرتاریک و مردودر مجموعهای بکر و زیبا از جاذبههای طبیعی و کوهستانی به وجود آوردهاند که در ایام مختلف سال هدف بازدید گروههای متنوع گردشگری قرار میگیرد؛ بسیاری از کوهنوردان، غار پیمایان، ورزشکاران صخره نوردی و دانشمندان باستان شناسی و زمین شناسی از غار مرآفتاب دیدن کرده، اطلاعات و پژوهشهای با ارزشی را برای عموم به ارمغان آوردهاند.
غار مرآفتاب مانند دیگر غارهای همخانوادهاش در بیستون، از نظر تاریخی نیز دارای اهمیت زیادی است؛ چرا که در کاوشهای مختلف ابزارهای سنگی متنوعی مربوط به زمانهای بسیار دور در این غار کشف شدهاند.
برخی از این مکشوفات شامل ابزارهای سنگی شکار، ابزارهای خراشنده و وسایل سوراخ کننده (از سنگ «ژاسب» و سنگ «چرت») هستند که قدمت ساخت آنها به دوران پارینه سنگی برمیگردد.
همچنین در کف غار مرآفتاب ابزارهایی از جنس استخوان یافت شده است که به شکل مثلث بوده، گویا نمادهایی دینی – اسطورهای بودهاند و به مراسمها و مناسک دینی یا رفتارهای هنرمندانه انسانهای ماقبل تاریخ برمیگردند.
اهمیت چنین کاوشها و یافتن این ابزارها از آن جهت است که نشان میدهد بیستون، هرسین و استان کرمانشاه یکی از مراکز سکونت باستانی و حوزه یکی از نخستین تجمعات انسانهای شکارگر بودهاند و چنین قدمتی از نظر باستان شناسی، زمین شناسی و تاریخی بسیار ارزشمند بوده و روایتهای تاریخی – باستانی از سرگذشت انسان را کاملتر کرده است.
غار مرآفتاب در جبهه شرقی بیستون و رو به شرق دارد و به همین دلیل نیز نام آن را مر آفتاب نهادهاند.
غار مرآفتاب کجاست؟
غار مرآفتاب در مجموعه تاریخی، باستانی و ثبت جهانی شده بیستون قرار دارد که یکی از مجموعهها و موزههای تاریخی و پر ارزش در ایران و سرتاسر جهان است.
مجموعه بیستون با تمام مکانها، آثار و جاذبههای گردشگری خود در دامنه کوه بیستون، در جوار شهر کنونی بیستون و بر مسیر اصلی بزرگراه همدان به کرمانشاه واقع شده است، بنابراین دسترسی به این مجموعه و میراث بیهمتا به نسبت آسان است و در موقعیت به نسبت نزدیکی از بسیاری مراکز شهری و مراکز استانی در سرتاسر کشور قرار گرفته است.
فاصله و زمان مورد نیاز برای رسیدن به مجموعه بیستون و بازدید از غار مرآفتاب از برخی از مهمترین نقاط شهری به شرح زیر است:
- فاصله غار از شهر هرسین سی کیلومتر و سی دقیقه است.
- فاصله غار از شهر کرمانشاه سی و پنج کیلومتر و سی و پنج دقیقه است.
- فاصله غار از شهر تهران چهارصد و شصت کیلومتر و شش ساعت است.
- فاصله غار از شهر همدان صد و پنجاه کیلومتر و دو ساعت و بیست دقیقه است.
غار مرآفتاب مربوط به چه زمانی است؟
غار مرآفتاب مانند غارهای مرتاریک و غار شکارچیان در دامنه کوه بیستون و نزدیک به مجموعه میراث تاریخی آن واقع شده است و یکی از قدیمیترین غارهای جهان است که یافتههای آن نشان از وجود زندگی انسانی در دوران پارینه سنگی دارد.
دوران پارینه سنگی به دورانی گفته میشود که انسانها برای نخستین بار از ابزارهای سنگی برای شکار و دیگر کارها استفاده میکردهاند و زمان آن از ۴۰ هزار سال تا ۴۰۰ هزار سال پیش از امروز را شامل میشود که در دل خود به دوران پارینه سنگی پیشین، میانه و پسین تقسیم میشود.
دوران پارینه سنگی به ترتیب بعد از دوران میانه سنگی و نو سنگی واقع شده که روی هم دوران پیشا تاریخی را تشکیل میدهند و دوران پیشا تاریخی بعد از دوران نیا تاریخی و هر دو بعد از دوران تاریکی بودهاند.