غار مردودر

درباره غار مردودر

نام غار «مردودر» نیز همچون غارهای «مرخر»، «مرآفتاب» و «مرتاریک»، از لفظ محلی «مر» به معنای پیچ، انحنا و ورودی نامستقیم، به‌ علاوه جزء «دودر» به معنای دو دهانه یا دو ورودی تشکیل شده است.

به عبارتی وجه مسمای نام «دودر» برای این غار این است که غار مردودر دارای دو دهانه ورودی یا دو درب مقابل هم و به شکل دورانی است؛ مردودر، یکی از مجموعه غارهای اطراف بیستون و از مناطق شهرستان هرسین است که این منطقه به دلیل بافت کوهستانی و سنگی بیستون و نیز قدمت تاریخی هرسین، یکی از مناطقی است که بیش‌ترین غارها را دارد.

غار مردودر همسایه نزدیک غار شکارچیان است که خود، از معروف‌ترین و شناخته شده‌ترین غارهای استان کرمانشاه و ایران می‌باشد؛ مردودر مثل دیگر غارهای این مجموعه و نسبت به سطح دهانه‌‌اش، محوطه داخلی عمیق‌تری دارد، چنان که تا بیش از بیست متر عمق داشته و امتداد می‌یابد.

سقف غار مردودر به صورت میانگین از یک تا سه متر ارتفاع دارد و صحن یا محوطه داخلی آن، به بیش از صد و هفتاد متر مربع می‌رسد؛ چنین ابعادی باعث شده که غار مردودر نسبت به غارهای هم‌ خانواده‌اش مثل مرتاریک، مرآفتاب و مرخر، بزرگ‌تر و دارای فضای وسیع‌تری باشد.

دو دهانه ورودی غار مردودر به تقریب رو به‌ روی یکدیگر هستند و هر یک از دو ورودی، چشم‌ انداز متفاوت و زیبایی از دامنه‌های بیستون و دشت‌های شهرستان هرسین را قاب می‌گیرند؛ این دو نظرگاه طبیعی که یکی آفتاب‌ تاب و دیگری سایه‌ گیر است طلوع و غروب خورشید را در نگاه گردشگران و طبیعت‌ دوستان نگاره کرده‌اند.

پایین‌ دست یکی از دو دهانه مردودر، با اندک شیبی به دیواره‌ای عمود می‌رسد و وسوسه‌‌های بکری در دل کوه‌ نوردان و سنگ‌ پیمایان انداخته تا فاتحش شوند؛ دهانه مقابل نیز مشرف به راهی پیچ‌ واپیچ و مال‌ رو است که در مسیری کوهپایه‌ای و زیبا، غارهای «مرتاریک» و «مرآفتاب» را به همدیگر و هر دو این غارها را به «مردودر» مرتبط می‌گرداند.

غار مردودر مرتفع‌ترین غار از مجموعه غارهای منطقه بیستون از شهرستان هرسین در استان کرمانشاه می‌باشد؛ در کشفیات باستان‌ شناسی و پژوهش‌های زمین‌ شناسی، ابزارهای مصنوع و متنوعی از دوران تاریخی موسوم به «موستری» و «زازی» به دست آمده است که این دوران تاریخی زیر دوره دوران پارینه‌ سنگی پسین بوده و چنین قدمتی خود نشان‌ دهنده ارزش تاریخی، ملی و فرهنگی غار مردودر و غارهای خواهرخوانده‌اش در بیستون و هرسین و کرمانشاه است.

نمونه‌هایی از کشفیات و ابزارهای به دست آمده در غار مردودر عباتند از: سنگ مادر، ابزارهای خراشنده متقارب، کنگره‌ دار و دندانه‌ دار و همچنین ابزارهای روتوش کننده و ابزارهای سوراخ کننده که جدا از ارزش ذاتی‌ – تاریخی خود، یاری‌ رسان دیرینه‌ شناسی منطقه نیز هستند.