زاغه حاتم بگ
دربار زاغه حاتم بگ
زاغه حاتم بگ سازه‌ای زیرزمینی و متعلق به دوران سپسین است که در مجموعه میراث به ثبت رسیده جهانی بیستون قرار دارد؛ حاتم بگ قریشی، تا جایی که اسناد، مدارک و روایت‌های محلی معلوم کرده‌اند یکی از ثروتمندان و بزرگ دامداران منطقه و شهرستان بیستون بوده است که بخشی از محوطه تاریخی بیستون را به ساخت این زاغه اختصاص داده است و دلیل این کار، گویی نزدیکی زمین‌های زراعتی این فرد به مجموعه بیستون بوده است.
زاغه حاتم بگ درست در گوشه بالا و چپ کاخ خسرو حفر شده و احتمالا برای حفر این سازه، بخش‌هایی از متعلقات سازه خسرو نیز استفاده شده است؛ این زاغه به صورت زیر سطح و در عمق نزدیک به هشت متری حفر شده، دارای بخش‌ها و قسمت‌هایی چون ورودی، دالان اصلی، دالان‌های فرعی و روزنه‌ها و دریچه‌هایی جهت ورود و خروج هوا و نور است.
زاغه حاتم بگ به یقین برای انبار و نگه داری علوفه و خوراک دام ساخته شده و شاید در فصل‌هایی از سال برای نگه داری حیوانات و دام‌ها نیز استفاده می‌شده است؛ بیشتر مصالح آن از سنگ‌های تراش‌خورده کاخ خسرو و بلوک‌های سنگی موجود در محوطه فرهادتراش و برخی از مصالح مانند آجرها، گویا از کاروان سرای صفوی در نزدیکی آن گرفته شده است.
زاغه حاتم بگ کجاست؟
زاغه حاتم بگ در مجموعه تاریخی، باستانی و ثبت جهانی شده بیستون قرار دارد که یکی از مجموعه‌ها و موزه‌های تاریخی و پر ارزش در ایران و سرتاسر جهان است.
مجموعه بیستون با تمام مکان‌ها، آثار و جاذبه‌های گردشگری خود در دامنه کوه بیستون، در جوار شهر کنونی بیستون و بر مسیر اصلی بزرگراه همدان به کرمانشاه واقع شده است، بنابراین دسترسی به این مجموعه و میراث بی‌همتا به نسبت آسان است و در موقعیت به نسبت نزدیکی از بسیاری مراکز شهری و مراکز استانی در سرتاسر کشور قرار گرفته است.
فاصله و زمان مورد نیاز برای رسیدن به مجموعه بیستون و بازدید از این جاذبه از برخی از مهم‌ترین نقاط شهری به شرح زیر است:
- فاصله زاغه از شهر هرسین سی کیلومتر و سی دقیقه است.
- فاصله زاغه از شهر کرمانشاه سی و پنج کیلومتر و سی و پنج دقیقه است.
- فاصله زاغه از شهر تهران چهارصد و شصت کیلومتر و شش ساعت است.
- فاصله زاغه از شهر همدان صد و پنجاه کیلومتر و دو ساعت و بیست دقیقه است.
زاغه حاتم بگ مربوط به چه زمانی است؟
زاغه حاتم بگ قریشی در مجموعه بیستون از جمله بناهای تاریخی است که نسبت به دیگر آثار و سازه‌های باستانی بیستون بسیار متاخرتر بوده، قدمت آن به دوران پهلوی اول یا حداکثر به نیمه دوم و اواخر قاجاریه می‌رسد.
حاتم بگ از ثروتمندان و بزرگ دامداران محلی بوده و این زاغه را برای انبار علوفه، نگهداری دام‌ها و اسب‌ها و… در زمستان ساخته است.
البته این زاغه در جای خود ارزش تاریخی و به ویژه قوم شناختی و مردم شناختی زیادی دارد چرا که ساخت آن متعلق به گذشته مجموعه بیستون، آن هم در روزگار قدیم و دست کم در ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال گذشته است.
با این اوصاف این بنا ارزش تاریخی و فرهنگی زیادی نداشته، اهمیت آن بیشتر به دلیل همجواری و نزدیکی به سازه‌هایی چون کاخ ناتمام خسرو، فرهادتراش، دیوار پشتیبان و کاروانسرای عباسی است.
گالری تصاویر زاغه حاتم بگ
