بان قلعه
درباره بان قلعه
بان قلعه یا بان قلا (بالا قلعه) محوطه و آثار باقی مانده از بنایی تاریخی است که در مرکز شهر قصرشیرین و در مجاورت خیابان مدرس واقع شده است؛ این بنای بسیار با ارزش آثار قلعه خسرو دوم، پادشاه ساسانی است و گاهی نیز با نام قلعه خسرو شناخته می‌شود.
البته به اعتقاد برخی از کارشناسان میراث فرهنگی و پژوهشگران باستان شناسی، محوطه بان قلعه دارای قدمت طولانی‌تری است و خسرو پرویز قلعه خود را بر باقیمانده یکی از بناهای اشکانی ساخته است و برخی از آثار و پی بنای اشکانی نیز در بدنه قلعه خسرو برجای مانده است.
بان قلعه برای نخستین بار به دست ژاک. د مورگان فرانسوی (Jacques de Morgan / ۱۸۵۷- ۱۹۲۴) کاوش و بررسی شده است و نقشه‌ای که امروزه از معماری بان قلعه در دست است، به دست مورگان و بر اساس مطالعات وی ترسیم شده است.
طبق نقشه ترسیمی ژاک د مورگان، بنای بان قلعه بر سکویی مربع و به ابعاد صد و چهل و پنج متر ساخته شده که در بالادست محوطه چند واحد ساختمانی دارد و راه ورودی این ساختمان‌ها توسط راه پله‌های سنگی به دیگر قسمت‌های قلعه دسترسی دارد.
در هر یک از دیواره‌های این قلعه شش برج بلند و در مجموع بیست و هشت برج نگهبانی دورادور قلعه را محصور کرده‌اند؛ برج‌ها نیز با دالان‌هایی به همدیگر مرتبط شده‌اند. راهرو یا دالان میانی در هر ضلع، راه ورودی به محوطه و قسمت‌های داخلی قلعه است؛ بنابراین قلعه خسرو دارای چهار ورودی در چهار طرف بوده که نشان می‌دهد در روزگار رونق خود، موقعیت مرکزی در این منطقه داشته است.
امروزه بیشتر واحدهای ساختمانی و محوطه مرکزی قلعه خسرو به زیر خاک رفته، تنها بخشی از دیوارها، پله‌ها و برج واقع در ضلع غربی قابل بازدید است اما تمام محوطه به عنوان اثر ملی و باستانی ثبت شده و مورد بازدید گردشگران و علاقه مندان به آثار تاریخی قرار می‌گیرد.
بان قلعه کجاست؟
بان قلعه یا بان قلا یا قلعه خسرو، به دلیل واقع شدن در مرکز شهر قصرشیرین، دسترسی راحتی دارد و بازدید از آن بسیار ساده است و گردشگران می‌توانند بازدید از چند اثر تاریخی و جاذبه گردشگری قصرشیرین را در یک زمان انجام دهند.
فاصله قلعه خسرو از برخی نقاط و مکان‌های مهم به ترتیب زیر است:
- فاصله پارک فلاحت تا بالا قلعه دو کیلومتر و پنج دقیقه است.
- فاصله پایانه مرزی پرویزخان تا بان قلا پنج کیلومتر و ده دقیقه است.
- فاصله کاروانسرای عباسی از قلعه خسرو هفتصد متر و دو دقیقه است.
مکان های مهم نزدیک به بان قلعه
شهرستان قصرشیرین در استان کرمانشاه به دلیل قدمت تاریخی آن که یکی از مراکز تمدن در دوره ساسانی بوده است و نیز به دلیل آب و هوای خاص و واقع شدن در مسیر زائران عتبات، دارای جاذبه‌ها و مکان‌های گردشگری زیادی در تمام بخش‌ها می‌باشد. برخی از جاذبه‌های گردشگری و نزدیک به بان قلا به شرح زیر هستند:
- کاروانسرای قصر شیرین، نخلستان قصر شیرین، آتشکده چهارقاپی، بازارچه قصر شیرین و…
- یادمان شهید بهشتی، عمارت خسرو، پارک قصر شیرین، کانال آبرسانی ساسانی، قدمگاه امام حسن و…
پیشنهاد کرمانشاه گشت در سفر به بان قلعه
دسترسی نزدیک و راحت به قلعه خسرو از خیابان مخابرات و خیابان شیخ فضل الله نوری امکان پذیر بوده، بنای بان قلا در مجاورت خیابان است اما ارتفاع بیش‌تری نسبت به سطح شهر دارد.
بنابراین گردشگران برای بازدید از قلعه خسرو می‌توانند از هر کدام از جهات ورود کرده، در کنار محوطه از پارگینگ خودرو استفاده کنند و پیاده به بازدید این جاذبه تاریخی بپردازند.
یکی از سلسله‌های شاهنشاهی ایران زمین سلسله ساسانی است که حکومت آنان از سال 224 تا 651 میلادی بوده؛ با تاجگذاری اردشیر بابکان سلسله ساسانیان شروع به حکمرانی کرد و این پادشاه در سال 226 میلادی (1951 رصد زرتشت یا مبدأ تاریخ ملی) بر ایران پادشاهی کرد.
اقامتگاه های قصر شیرین
گالری تصاویر بان قلعه
